Σάββατο 29 Οκτωβρίου 2011

Ο τόπος μας

Ελαιώνας Αιγιαλείας


Ο σημερινός Ελαιώνας είναι ένας παραθαλάσσιος οικισμός πλησίον του Διακοπτού. Γύρω οικισμοί είναι η Τερψιθέα και το Μετόχι (το οποίο ανήκε στη μονή Μεγάλου Σπηλαίου). Ο Ελαιώνας, σύμφωνα με την απογραφή του 2001, έχει 812 μόνιμους κατοίκους.

Ο παραδοσιακός οικισμός Σήμαντρον, που λειτουργεί σήμερα ως ξενοδοχείο, ήταν το μετόχι της Μονής Μεγάλου Σπηλαίου. «Πενήντα στρέμματα γης πέριξ του Ναού του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Τρύφωνος» ήταν ιδιοκτησία του μοναστηριού. Τα κτίσματα των αρχών του 19ου αιώνα χρησιμοποιούνταν από τους μοναχούς ως λινούς.

Ο οικισμός Τρυπιά ως παλαιότερος οικισμός απογράφεται από το 1835 με 4 κατοίκους μόνο.
Η παλαιότερη θέση του οικισμού Τρυπιά ήταν ψηλότερα, στο σημείο όπου βρισκόταν η Αρχαία πόλη Βούρα. Φαίνεται και από το γεγονός ότι συμπεριελήφθη στους πρώτους οικισμούς του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους με την αναφορά του στο ΦΕΚ 63/5.11.1836 και 66/3.11.1836 ως οικισμός «Τρυπιά – Βουρών», Αιγιαλείας.
Από το 1848 όμως μαζί με το Μετόχι του Μεγάλου Σπηλαίου απογράφονται κανονικά, με μεγάλες αυξομειώσεις όμως του πληθυσμού λόγω των συχνών μετακινήσεων των κατοίκων. Το Μετόχι απογράφεται αυτόνομα πλέον από το 1961 και ο οικισμός Τερψιθέα, σύμφωνα με μαρτυρίες, δημιουργήθηκε τη δεκαετία του '60.

Όσον αφορά την ονομασία του οικισμού Τρυπιά, μια εκδοχή είναι πως προέρχεται από τη μυθολογική αναφορά στη Σπηλιά του Ηρακλή (τρύπα-τρυπιά). Μάλιστα ο Παυσανίας αναφέρει για το σπήλαιο αυτό ότι κατεβαίνοντας από τη Βούρα (αρχαία πόλη) προς τη θάλασσα συναντά κανείς το ποτάμι του Βουραϊκού και βλέπει μέσα σε σπηλιά το άγαλμα του Ηρακλή. Αυτή η αναφορά αποτελεί και τη πιο αξιόπιστη μαρτυρία για την ακριβή θέση όπου βρισκόταν το σπήλαιο που είχε αφιερωθεί στη λατρεία του μεγαλύτερου ημίθεου της αρχαιότητας. Μια άλλη εκδοχή είναι πως επειδή τα σπίτια της περιοχής ήταν πολύ χαμηλά τα οποία αποκαλούσαν "τρύπες", ήταν και η αιτία να ονομαστεί ο οικισμός  έτσι.

Τα Τρυπιά μετονομάστηκαν σε Ελαιώνα στις 30/11/1949 με αριθμό ΦΕΚ: 345/1949. Η σημερινή πλέον ονομασία του οικισμού, Ελαιώνας, βασίζεται στη μορφολογία και το φυσικό περιβάλλον της περιοχής.

Ο Θεόδωρος Τσουκαλάς στο σύγγραμμά του αναφέρει ότι «Τα πλείστη ήθη και έθιμα του χωριού Ελαιώνα συμβαδίζουν με τα ήθη και έθιμα της γενέτειράς μας, του Λεχουρίου Καλαβρύτων. Είναι πανομοιότυπα. Ενώ οι κάτοικοί του προέρχονται από διάφορα χωριά της Ρούμελης, της Ναυπακτίας, της Επαρχίας Καλαβρύτων και της ορεινής Αιγιαλείας»

ΠΗΓΕΣ
Μιχαήλ Χουλιαράκη, Γεωγραφική διοικητική και πληθυσμιακή εξέλιξις της Ελλάδος, σελ. 110-122.

0 σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Για να αφήσετε σχόλιο πρέπει να έχετε γραφτεί στο ιστολόγιό μας!